SREMSKA MITROVICA. Grad Sremska Mitrovica ima 26 naselja. Među njima se izdvaja Sremska Mitrovica, Mačvanska Mitrovica kao naselje gradskog karaktera i Laćarak prigradsko naselje. Uz njih postoji još 23 seoska naselja od kojih : 12 ravničarskih ( sremskih i mačvanskih ) i 11 fruškogorskih. Površina grada sa svim naseljima je oko 762 km2 sa gustinom naseljenosti od 116 stanovnika po kvadratnom kilometru.

Jedan deo Sremske Mitrovice nekada se zvao „Hesna“, danas se taj deo Sremske Mitrovice zove

Hesnu su osnovali nemački kolonisti koji su se doselili 1827. godine. U prvom talasu naseljavanja doselilo se nekoliko porodica iz grada Oberodena iz nemačke pokrajine Hesen.

Nemci koji su se odlučili za doseljavanje nisu se plašili neizvesnosti i velikog putovanja. U njihovoj domovini pre polaska, rečeno im je da dolaze u najplodnije i najlepše krajeve čitave tadašnje Austro-Ugarske države. Prešli su dug put od preko hiljadu kilometara da bi došli u ovo bogato, plodno i izuzetno strateški značajno mesto, koje je tada bilo prekriveno zelenim pašnjacima i livadama. Nemci su vrlo brzo izgradili široke ulice,  lepe kuće, počele su nicati zanatske radnje i graditi se fabrike. Zbog nostalgije za domovinom i starim zavičajem, naselje su nazvali Hesna. Do početka Drugog svetskog rata Nemci su bili većinsko stanovništvo u Hesni. U oktobru 1944. godine, najveći broj Nemaca iz Hesne napustilo je grad. Priključili su se dvema organizovanim grupama rumskih Nemaca, koje su krenule 18. i 19. oktobra iz Rume i povlačili su se prema Austriji i Nemačkoj. Veliki broj Nemaca iz Hesne ostao je da živi u Beču i Austriji, neki su se odselili u Nemačku, a kasnije i Ameriku.         

Dolazak Nemaca u Mitrovicu i stvaranje naselja Hesendorf, znatno je promenulo život u gradu. Nemci su sa sobom doneli nove običaje, nova znanja i veštine. Bili su najbolji zemljoradnici i odlične zanatlije. Oni su prvi počeli sejanje kukuruza na brazde i primenu veštačkih đubriva. Naselje Hesendorf je za kratko vreme postalo mesto sa širokim ulicama, drvoredima dudova i krasnim čistim kućama. Za kratko vreme, u Hesni,  koja je bila izuzetno plodan kraj, Počeli su sa gajenjem svilene bube, pošto su prethodno zasađeni  veliki kopleksi  dudovog drveta. Jedan kraj u Hesni zbog toga je poneo naziv Dudara, a taj naziv  se održao i do danas. Prerada svilene bube je značila i početak razvoja industrije u Hesni. Podignuta je velika svilara u kojoj je bio zaposlen velik broj radnika. .

ULICE U HESNI

Na početku poslednje decenije XIX veka, u čitavom gradu je registrovano 49 ulica. Godine 1921. grad je imao 48 ulica i 1891 zgradu, a gradsko zemljište je obuhvatalo prostor od 48 km2 .

Krajem XIX i početkom XX veka, glavna ulica u Hesni (i čitavo naselje) imalo je službeni naziv Hesendorf(Hessendorf), što je u prevodu značilo: Hesensko selo ili Hesna selo. U  obrtničkom registru mitrovački zanatlija, za  1903-1915. godinu, nalzzi se adresa: Kemeter Fridrih, bačvar – Hesendorf.

              ARTERSKI BUNAR – CRVENA ČESMA

Posle Prvog svetskog rata, gradske vlasti dodeljuju nova imena gradskim ulicama. Hesen ili Hesendorf ulica dobija novo ime, Posavska. Nešto kasnije ova velika ulica postaje ulica Cara Dušana. U prvoj deceniji postojanja Kraljevine SHS, nastala je i ulica Bosutski put. Tridesetih godina dvadesetog veka, prvi put se u popisu kuća javlja naziv ulice Bosutski put, kada su tu bile samo četiri kuće i parcele, od kojih je jedna bila vlasništvo Jevrejske bogoštovne opštine.  U Hesni su do 1941. godine  postojale još ulice: Streljačka,  Gundulićeva, Drvaraska, Ratarska, Mačvanska, Đure Daničića, Dudara, Grobljanska(sadašnja ulica Žrtava fašizma) i druge.

U jednom periodu posle Prvog svetskog rata, glavna ulica u Hesni (sadašnji bulevar), imao je naziv Gundulićeva ulica.

Ulica Oborska imala je nekoliko promena imena. Pre Drugog Svetskog rata nosila je naziv Ratarska. Za vreme SFRJ nosila je ime čuvenog sremskog revolucionara – Stanka Paunovića, da bi stvaranjem SRJ ponela ime Miloša Obilića.

Zanimljivo je da sadašnja Radnička ulica do 1941. godine nosila naziv Mačvanska. U Mačvanskoj ulici bilo je samo nekoliko kuća na početku ulice, a sve do fabrike Mitrošper i reke Save prostirale su se plodne njive, voćnjaci i po koji usamljeni salaš. Ceo taj kompleks oranica i livada, nazivan je Krivaja.

Plodne oranice su se prostirale iza kuća u ulici Đure Daničića, pa  do laćaračke pruge i iza kuća u sadašnjoj ulici Bulevar Konstantina Velikog, pa do  reke Save.  Kroz kompleks njiva Krivaja, prolazila je ulica Mačvanska (sadašnja Radnička), koja se imala pravac sličan današnjoj Radničkoj ulici i izlazila je na reku Savu, 200 metara uzvodno od fabrike Mitrošper. Ulica je prelazila preko željezničke pruge, koja je vodila ka fabrici Mitrošper, a kod sadašnjeg kraja Radničke ulice(kod ulaska u vodovod), nalazilo se raskršće. Desni krak je vodio ka glavnoj pruzi i Laćarku, a levi krak je vodio ka ulici Đure Daničića.

IZVOR