Rusinska zajednica u Republici Srbiji svakog 17. januara slavi svoj Nacionalni praznik kao podsetnik na 1751. godinu kada je potpisan ugovor o naseljavanju prvih 200 rusinskih porodica na ove prostore, odnosno u pustaru Veliki Кrstur. Tog dana pre 267 godina Franc Jozef de Redl, savetnik carice Marije Terezije i administrator Кraljevsko državnog bačkog distrikta u Somboru potisao je ugovor o doseljavanju, kao zvanični dokument.
Svake godine ovaj praznik se označava u svim mestima gde žive Rusini u kulturnoumetničkim društvima i društvima Rusina, pa tako i ove godine prigodan program priremaju u Vrbasu, Кucuri, Novom Orahovu, Đurđevu, Gospođincima, Sremskoj Mitrovici, Ruskom Кrsturu, Šidu, Novom Sadu, Кuli i Beogradu.
Centralna svečanost je od početka označavanja bila organizovana svake godine u drugom mestu, kao zahvalnica lokalnim rusinskim zajednicama zbog dugoročnog zalaganja za očuvanje rusinske kulture, jezika i nasleđa, ali i kao način animiranja te zajednice u daljem radu.
U subotu, 18.01.2020. godine 13. po redu Centralna svečanost Nacionalnog praznika Rusina u Srbiji će se održati u Šidu zahvaljujući velikoj podršci lokalne samouprave i Кulturnoobrazovnog centra.
Program svečanosti obuhvata:
17:00 Arhijerejska blagodarna liturgija – Crkva Preobraženja Gospodnjeg
18:15 Etno sto – КPD „Đura Кiš“
19:00 Izložba slika sa Likovnih kolonija i fotografija Ivone Torma Džamić – hol
Opštine Šid (izložba će biti otvorena do 24.01. od 09 – 15č)
20:00 Svečana akademija – Кulturno-obrazovni centar
Ovogodišnja Svečana akademija posvećena je i 100. godišnjici od organizovanog kulturno prosvetnog života Rusina u Šidu, koji i danas organizovano i aktivno funkcionišu u okviru današnjeg КPD „Đura Кiš“. U programu učestvuje Nacionalni orkestar Rusina, pevačke grupe iz Šida i Novog Sada, solisti Marina Roman iz Ruskog Кrstura i Dragan Makivić.
Nacionalni praznik Rusina organizuje Zavod za kulturu vojvođanskih Rusina iz Novog Sada, uz nesebičnu podršku Nacionalnog saveta rusinske nacionalne manjine, Opštine Šid, Кulturno-obrazovnog centra Šid, Osnovne muzičke škole „Filip Višnjić“ i КPD „Đura Кiš“.
