SREMSKA MITROVICA. Pravila za odlazak u penziju za žene u Srbiji menjaju se svakog 1. januara, i to tako što se starosna granica pomera za dva meseca do šest meseci godišnje. To je predviđeno izmenama Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju iz 2014. godine, a trajaće do 2032. godine, kada će žene moći da idu u penziju sa 65 godina starosti, identično kao muškarci.
Prema računici koju je Fiskalni savet uradio za Blic Biznis, svi koji su 40 godina radili za minimalac (koji se od 1. januara popeo na nešto više od 40.000 dinara) danas mogu da računaju na penziju od 23.596 dinara.
Od 1. januara važe i nova pravila za penzionisanje žena, što znači da svaki zahtev koji dame podnesu tokom 2023. podleže novim, rigoroznijim uslovima. Tako će dame u starosnu penziju moći sa 63 godine i 6 meseci života i minimum 15 godina radnog staža.
S druge strane, uslovi za odlazak u redovnu penziju za muškarace ostaju isti, ali to nije slučaj i kada govorimo o prevremenom penzionisanju. Tako će oni u prevremenu penziju od 1. januara sledeće godine moći da idu sa 40 godina staža i najmanje 60 godina života. Žene u prevremenu penziju idu isto sa 40 godina staža i 59 godina i šest meseci života.
Koliko godina će biti potrebno za penzionisanje kroz deceniju, dve, hoćemo li doživeti penziju i kolika će ona biti. Ovo su danas vrlo česta pitanja, i među mlađom, ali i sredovečnom generacijom, a dilema dolazi iz više razloga: kako zbog kontinuiranog pomeranja starosne granice za penzionisanje, tako i zbog činjenice da se većina penzionera ne može pohvaliti visinom primanja, čak i pored toga da ona iz godine u godinu rastu.
Prosečna penzija u Srbiji danas je 31 .000 dinara, dok je minimalna penzija 17.000 dinara.
Prema računici, svi koji su 40 godina radili za minimalac danas mogu računati na penziju od oko 18.000 dinara. Danas je minimalac oko 35.000 dinara, ranijih godina bio je i mnogo manji, a ove najmanje plate u Srbiji najčešće su imali i imaju trgovci, ugostitelji, radnici u proizvodnji.
Za nekoga ko je 40 godina zarađivao 50.000 dinara, danas bi penzija bila 27.000 dinara. Takođe, za platu od 70.000 dinara dobijla bi se penzija od oko 38.000 dinara, a za zaradu od 90.000 dinara tokom 40 godina staža, može se očekivati penzija od oko 50.000 dinara.
- plata minimalac (sada 35.000) – penzija oko 18.000
- plata 50.000 – penzija 27.000 dinara
- plata 70.000 dinara – penzija 38.000 dinara
- plata 90.000 dinara – penzija 50.000 dinara
- *dužina radnog staža za sve primere je 40 godina
Iako je računica za visinu penzije izuzetno komplikovana, i sastoji se iz proizvoda tzv. ličnog i opšteg boda, može se doći do nekog okvirnog iznosa koji svako od nas, u skladu sa sadašnjom zaradom, može da očekuje.
Da bismo došli do ličnog boda, moramo da izračunamo lični koeficijent. Do njega dolazimo kada svaku našu godišnju zaradu podelimo sa prosečnim republičkim zaradama u odgovarajućim godinama, a onda zbir dobijenih iznosa podelimo sa godinama staža.
Od 1. 1. 1970. do 2002. godine zarada se uzima u neto iznosu, a od 2003. u bruto iznosu. Kad znamo koliki nam je koeficijent, njega množimo sa godinama staža i dobijamo lični bod. Na kraju dobijeni iznos pomnožimo sa opštim bodom koji od januara 2020. godine iznosi 862 dinara.
Primeri govore da radnici koji su kroz život u proseku radili za neki minimalac, mogu da očekuju penziju od oko 18.000 dinara. Oni koji su zarađivali neki republički prosek od oko 60.000 do 70.000 dinara mogu da računaju na oko 33.000 dinara u proseku…
Plata u dinarima/Očekivana penzija posle 40 godina staža
- 35.000 dinara/ 18.416 dinara
- 45.000/ 23.678
- 55.000/ 28.940
- 70.000/ 36.833
- 80.000/ 42.094
- 90.000/ 47.356
- 110.000/ 57.800
- 130.000/ 68.403
- 150.000/ 78.927
- 180.000/ 94.712
- 220.000/ 115.760
Blic biznis/Ozon